Kościół p.w. św. Jadwigi
Kościół parafialny pw. św. Jadwigi. Wzmiankowany w 1305, był wzniesiony w końcu XIII w., powiększony o dobudówki w latach 1590 i 1619, odnowiony w XVIII w., restaurowany w 1930, remontowany w latach 1969-1973. Wczesnogotycki, orientowany, murowany, jednonawowy, z węższym, prostokątnym w planie prezbiterium , z zakrystią, kruchtą i kaplicą od północy, nakryty dachami dwuspadowymi. Nawę przykrywa płaski strop, prezbiterium dwuprzęsłowe sklepienie kolebkowe. W kruchcie zachował się późnoromański kamienny portal z rzeźbioną dekoracją roślinną. We wnętrzu znajduje się skromny barokowy wystrój z XVIII w. i cztery całopostaciowe nagrobki kamienne z końca XVI w.
- Tekst pochodzi z portalu POLSKA ORG.PL
Ten wczesnogotycki kościół wzniesiono w XIII w. Jego prezbiterium jest proste, dwuprzęsłowe i łączy się z jedną nawą. Dobudówki od strony południowej są późniejsze i pochodzą z XVI oraz XVII w. - zmieniły one nieco wygląd pierwotnej bryły kościoła.
Budowla zawiera elementy zarówno wczesnogotyckie (portal w południowej kruchcie, żebra sklepienia prezbiterium), gotyckie (charakterystyczny ostry łuk), jak i romańskie (dekoracja rzeźbiarska). Interesującą, rzadko spotykaną formę mają niskie przypory przy ścianie prezbiterium. Z okresu renesansu - poza przybudówkami - pochodzą cztery kamienne nagrobki w kruchcie południowej, przedstawiające Jakuba i Urszulę z Prusic oraz dwóch nieznanych rycerzy z Czerwonego Kościoła. Wnętrze kościoła jest skromne. Uwagę zwraca rokokowy ołtarz w prezbiterium z delikatną snycerską dekoracją.
- Tekst pochodzi z portalu Polska Niezwykła.pl
Kaplica rodziny von Rothkirch
Kaplica rodziny von Rothkirch jest skromną przybudówką o sklepieniu kolebkowym, we wnętrzu której zgromadzono płyty nagrobne oraz epitafia trzech rodzin, a mianowicie von Schwobsdorf, von Rothkirch oraz von Hohberg. Patrząc na płyty i epitafia jest kaplicą wyjątkową ponieważ niektóre płyty nagrobne posiadają jeszcze odzwierciedlenie w znajdujących się w posadzce epitafiach.
Na koniec mała uwaga. Otóż kaplica wymaga generalnego sprzątania, bowiem szczególnie na znajdujących się w posadzce płytach nagrobnych oraz epitafiach osadzone są grube warstwy brudu i kurzu. Po oczyszczeniu stałyby się bardziej czytelne.
Płyta nagrobna Conrada von Schwobsdorf † 1632
Płyta nagrobna mężczyzny w stroju rycerskim Conrada von Schwobsdorf (Schwabsdorf, Schwabisdorf) z Prusic, Godziszowej i Łaźnik, zmarłego 23 marca 1632 roku. Jego żoną była Helene von Schwobsdorf zd. von Schweinitz z Krzeczyna Wielkiego a matka pochodziła z rodziny von Borschnitz. Na nim zakończyła się linia rodziny von Schwobsdorf na Śląsku. Wokół postaci zmarłego cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Schwobsdorf i nierozponany a po stronie macierzystej von Borsvhnitz oraz prawdopodobnie von Reideburg.
Dziękuję pani Małgorzacie Stankiewicz za pomoc w ustaleniu danych tego zmarłego.
Płyta nagrobna Helene von Schwobsdorf † 1640
Epitafium Helene von Schwobsdorf (Schwabsdorf, Schwabisdorf) z Prusic, Łaźnik etc., zd. von Schweinitz z Krzeczyna Wielkiego, żony Conrada von Schwobsdorf z Prusic, Godziszowej i Łaźnik, zmarłej 3 czerwca 1640 roku w wieku 39 lat. Epitafium ufundowała prawdopodobnie jej siostra Sabina von Hohberg zd. von Schweinitz, żona Caspara von Hohberg. W narożach płyty cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Schweinitz i von Stosch a po stronie macierzystej von Kreckwitz oraz von Zobeltitz.
Płyta nagrobna Katariny von Schwobsdorf † pocz. XVII w.
Płyta nagrobna Katariny von Schwobsdorf (Schwabsdorf, Schwabisdorf) zd. von Rothkirch z Łaźnik i Górnych Prusic, żony prawdopodobnie Hansa von Schwobsdorf, zmarłej na początku XVII wieku w wieku 59 lat. Wokół postaci cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Rothkirch i von Falckenhain a po stronie macierzystej von Eichholtz oraz von Gefüeg.
. . . . IST IN GOT . . . . DIE WOLEDLE EHRENVESTEN . . . . . FRAV KATTARINA SCHWABSDORF GEBOREN ROTKIRCHIN FRAV LASENIC VND OBER PRAVSNITZ ALTERS 59
Płyta nagrobna Hioba von Rothkirch † 1591
Płyta nagrobna Hioba von Rothkirch, pana na Trzebnicach i Prusicach, urodzonego w 1516 roku w zmarłego 5 sierpnia 1591 roku w wieku 75 lat. Był synem Hioba Wentza von Rothkirch i Elisabeth zd. Falckenhain. Jego pierwszą żoną była Barbara zd. von Reibnitz, zmarła w 1555 roku, z którą mia córkę Barbarę, zmarłą w 1590 roku. Drugą żoną została Ursula zd. von Eichholz, zmarła w Prusicach w 1605 roku. Mieli pięć córek. Były to: Maria Magdalena, urodzona w 1560 roku a zmarła w 1623, późniejsza pani von Redern. Barbara von Rothkirch, zmarła w 1649 roku. Ursula, zmarła w 1590 roku, późniejsza pani von Falckenhain. Hedwig, zmarła w 1640 roku, późniejsza pani von Motschelnitz oraz Eva von Rothkirch, której ani data urodzin ani śmierci nie jest znana.
Wokół postaci Zmarłego cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Rothkirch i von Dornehim a po stronie macierzystej von Falckenhain oraz von Knobelsdorf.
ANNO 1591 DEN 5 AVGVSTII IST IN GOT DER SELIG VORSCHIDEN . . . . EHRENVESTEN . . . . HERR HIOB VON ROTHKIRCH VND SEBNITZ ZVR PRAVSNIZ SEINES ALTERS IM 75 IAR DEM GOT GNADE.
Płyta nagrobna Hioba von Rothkirch † 1598
Płyta nagrobna mężczyzny w stroju rycerskim Hioba (Joba) von Rothkirch z Prusic, zmarłego 1 maja 1598 roku w wieku 25 lat i 31 tygodni. Wokół postaci zmarłego cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Rothkirch i von Falckenhain a po stronie macierzystej von Eichholtz oraz von Gefüeg.
ANNO 1598 DEN 1 MAII . . . . VMB VHR IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFEN DER EDELE EHRENVESTEN VND WOLBENAMTE HERR JOB ROTKIRCH AVF PRAVSNICZ SEINES ALTERS 25 IAHR 31 WOCHEN DER GOT GENADE
Epitafium Caspara von Hohberg † 1669
Epitafium Caspara von Hohberg auf Koiskau z Górnych Prusic, Łaźnik i Kosisk, urodzonego 19 stycznia 1605 roku. W dniu 6 stycznia 1632 roku ożenił się z Sabiną von Schweinitz und Tschepplau z Krzeczyna Wielkiego. Mieli pięciu synów i trzy córki. Był książęcym legnicko-brzesko-wołowskim radnym. Zmarł 5 stycznia 1669 roku. Wokół płyty umieszczono cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Hohberg i von Rothkirch a po stronie macierzystej nierozpoznany oraz von Zedlitz. Zarówno na epitafium jak i na płycie nagrobnej cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Hohberg i von Rothkirch a po stronie macierzystej von Spiler oraz von Zedlitz.
Poniżej zdjęcia umieszczonej prostopadle na ścianie płyty nagrobnej zmarłego.
Epitafium Sabiny von Hohberg † 1670
Epitafium Sabiny von Hohberg zd. von Schweinitz und Tschepplau z Krzeczyna Wielkiego, urodzonej 3 sierpnia 1613 roku. W dniu 6 stycznia 1632 roku wyszła za mąż za Caspara von Hohberg auf Koiskau z Prusic, z którym miała pięciu synów i trzy córki. Jeden z synów Caspar zmarł w dzieciństwie w Krzeczynie Wielkim. Sabina zmarła w 1670 roku. Wokół płyty inskrypcyjnej umieszczone są cztery herby. Po stronie ojczystej von Schweinitz i von Stosch a po stronie macierzystej von Kreckwitz oraz nierozpoznany. Zarówno na płycie nagrobnej jak i na epitafium cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Schweinitz i von Stosch a po stronie macierzystej von Kreckwitz oraz von Zobeltitz.
Poniżej zdjęcia umieszczonej prostopadle na ścianie płyty nagrobnej zmarłej.
W tym miejscu pragnąłbym podziękować Małgorzacie Stankiewicz za rozpoznanie osób Sabiny i Caspara na płytach nagrobnych. Później to już poszło gładko, kiedy okazało się, że prostopadle na posadzce umieszczone są ich epitafia. Pani Małgorzata Stankiewicz przygotowuje do druku książkę "Płyty nagrobne na Śląsku i Łużycach 1650 - 1750", w której opisane będą także obie płyty.
Epitafium Johanna von Hohberg † 1674
Epitafium Johanna Sigismunda von Hohberg z Prusic i Szczytnik nad Kaczawą, syna Caspara von Hohberg i Sabiny zd. von Schweinitz, zmarłego w 1674 roku. W dniu 8 lutego 1661 roku zawarł związek małżeński z Anną Elisabet von Kottwitz a.d.H. Droschkau (Droszków), urodzoną w 1648 roku a zmarłą 18 lutego 1704 roku. Mieli trzech synów i pięć córek. Był książęcym legnickim wysokim urzędnikiem. Wokół płyty epitafijnej cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Hohberg i von Rothkirch, a powinien być von Spiler a po stronie macierzystej von Schweinitz oraz von Kreckwitz.
Epitafium Anny von Hohberg † 1704
Epitafium Anny Elisabeth von Hohberg, zd. von Kottwitz a.d.H. Droschkau (Droszków), żony Johanna Sigismunda von Hohberg z Prusic i Szczytnik nad Kaczawą, urodzonej w 1648 roku, a zmarłej 18 lutego 1704 roku. Mieli 3 synów i 5 córek. Wokół płyty cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Kottwitz i von Luck a po stronie macierzystej von Braun oraz von Czettritz.
Epitafium Anny von Hohberg † 1712
Epitafium Anny Elisabeth von Hohberg zd. von Schönberg, pierwszej żony barona Otto Conrada von Hohberg, urodzonej 30 czerwca 1680 roku. W dniu 24 października 1695 roku wyszła za mąż za Otto Conrada von Hohberg i urodziła mu 8 synów oraz 3 córki. Zmarła 26 stycznia 1712 roku. Wokół płyty epitafijnej cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Schönberg i die Stangen von Trebach a po stronie macierzystej von Warnsdorf oraz nierozpoznany.
A oto ich dzieci:
Otto Caspar, urodzony 30 marca 1697 roku a zmarły 29 marca 1710 roku
Otto Sigismund, urodzony 28 lutego 1698 roku a zmarły 8 kwietnia 1698 roku
Hans Ernst, urodzony 1 marca 1699 roku
Helena Elisabet, urodzona 17 marca 1700 roku i niedługo potem zmarła
Otto Conrad, urodzony 12 maja 1701 roku a zmarły 1 lutego 1702 roku
Anna Sophia, urodzona 3 listopada 1702 roku a zmarła 11 listopada 1702 roku
Jeden syn urodzony martwy w Dreźnie w 1704 roku
Adam, urodzony 27 kwietnia 1705 roku, zmarł wkrótce po urodzeniu
Christian, urodzony 22 marca 1706 roku, wkrótce zmarł
Otto Gottlob Conrad, urodzony 13 lipca 1708 roku
Helena Tugendreich, urodzona 10 października 1709 roku, zmarła 16 tego miesiąca.
Z całej jedenastki dłużej żyli tylko Hans Ernst oraz Otto Gottlob Conrad.
Otto Conrad, baron von Hohberg, pan na Szczytnikach, Gromadzynie, Mierzowicach, Prusicach, Dłużcu, Piotrowicach, Pęszowie, Sobótce, Koperni, Radzikowicach i Niwie, syn Caspara von Hoberg i Sabiny zd. von Schweinitz, urodził się 24 lutego 1670 roku a zmarł w Szczytnikach 7 sierpnia 1723 roku.
Jak już wyżej wspomniałem, jego pierwszą żoną była Anna Elisabet zd. von Schlnberg, natomiast drugą Baronessa Charlotte Sophie von Gersdorf, którą poslubił 19 kwietnia 1714 roku, i miał z nią 3 synów oraz 2 córki, z czego tylko dwóch synów nie umarło w dzieciństwie a byli to Carl Nicol, urodzony 15 marca 1715 roku oraz Johann Georg, urodzony 26 października 1720 roku.
Epitafium Otto von Hohberg † 1710
Epitafium Otto Caspara von Hohberg, syna Otto Conrada i jego pierwszej żony Anny Elisabeth zd. von Schönberg, urodzonego 30 marca 1697 roku a zmarłego 29 marca 1710 roku. Wokół płyty epitafijnej cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Hohberg i von Schönberg a po stronie macierzystej nierozpoznany i von Warnsdorf.
Epitafium Anny von Stosch † 1706
Epitafium Anny Elisabet von Stosch zd. von Hohberg, urodzonej w 1663 roku w Szczytnikach nad Kaczawą a zmarłej w 1703 roku w wieku 39 lat, 4 miesięcy i 3 dni. Była żoną Caspara Siegemunda von Stosch z Ostrowiny.
Wokół płyty inskrypcyjnej cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Hohberg i von Schweinitz a po stronie macierzystej von Kottwitz oraz von Braun.
Epitafium NN osoby † . . . . .
Epitafium NN osoby, zapewne także kogoś z rodziny von Hohbergów, jednakże ze względu na warunki panujące w kaplicy i kiepską jakość zdjęcia, pozostało anonimowe.
Płyty nagrobne Hioba von Rothkirch i jego żony Ursuli
Dwie płyty nagrobne małżonków Hioba von Rothkirch oraz jego żony Ursuli von Rothkirch zd. von Eichholz znajdujące się na ścianie w kruchcie południowej.
Płyta nagrobna Hioba von Rothkirch † 1591
Płyta nagrobna na ścianie kruchty południowej Hioba zwanego Jobem von Rothkirch, pana na Prusicach, urodzonego w 1516 roku w Sebnitz, a zmarłego 18 października 1591 roku w Prusicach. Jego pierwszą żoną była Barbara von Reibnitz, a drugą Ursula von Eichholz. Był on synem Hioba Wenzla von Rothkirch oraz Elisabeth zd. von Rothkirch.
ANNO 1591 DEN 18 OCTOB IST IN GOT SELIGEN ENTSCHLAFEN EDLE EHRENVESTEN AVCH WOLBENAMBTEN . . . . . . . DER PRAVSNITZ SEINES ALTERS . . . JAR DEM GOT GNADE
Płyta nagrobna Ursuli von Rothkirch † 1605
Płyta nagrobna na ścianie kruchty południowej Ursuli von Rothkirch zd. von Eichholz z Siemianic, drugiej żony Hioba von Rothkirch, pana na Prusicach, zmarłej w 1605 roku. Była ona córką Johanna von Eichholz oraz Ludomilly von Gfug. W inskrypcji brakuje daty zarówno rocznej jak i dziennej. Przypuszczalnie płyta została wykonana po śmierci jej męża.
ANNO 1 . . . . DEN . . . . . . IST IN GOT SELIGLICH VORSCHIDEN DIE EDLE EHRENTVGENTREICHE FRAW VRSVLA GEBORNE EICHHOLZ VND SCHIMMELWITZ DES EDLE WOLBENAMBTE EHRNVESTEN HERN JOB VON ROTHKIRCH AVS PRAVSNICZ NOCH GELASSENE WITFRAW DER GOT G S
Mauzoleum
Dawne Mauzoleum lub kaplica grobowa rodziny von Hohberg. Obecnie mieści się tam Izba tradycji. Nad wejściem dwa wspaniałe herby. Po lewej baronów von Hohberg a po prawej rodziny von Bock.
Folwark
Brama wjazdowa na teren dawnego folwarku. U góry znajduje się herb ówczesnego właściciela majątku rodziny von Lüttichau.
W tym miejscu pragnę bardzo podziękować Danucie Szybińskiej-Juszczuk za prawidłowe odczytanie wszystkich herbów występujących na tej stronie.